PERSBERICHT

Gebrek vernieuwing in de bestuurskamer rem op economische groei

Behoudende klassieke bestuursstijl overheerst in het Nederlandse bedrijfsleven

Haarlem, 9 september 2014 – Het Nationale Reputatieonderzoek 2014 onder de bestuurlijke elite wijst uit dat het gedrag in de bestuurskamer de afgelopen vijf jaar nauwelijks veranderd is en dat bestuurders dit gebrek aan vernieuwing zien als een rem op de economische groei. De kritische media, de mondige consument en de angst voor reputatieschade hebben geleid tot meer behoudend en risicomijdend gedrag. Hierdoor vindt er in Nederland te weinig innovatie plaats die juist nodig is voor economische vooruitgang.

Het Nationale Reputatieonderzoek is een vijfjaarlijkse studie naar de cultuur in de bestuurskamer, uitgevoerd door onafhankelijk onderzoeksbureau Bureau Hofkes Reputatiemanagement (BHRM).

De Nederlandse topbestuurders gaven in 2009 aan grote behoefte te hebben aan andere leiderschapskenmerken in de bestuurskamer, zoals zelfreflectie, openstaan voor signalen en samenwerkingen aangaan. Van de destijds ondervraagde bestuurders verwachtte 67 procent dat ‘het profiel van topbestuurders in Nederland en hun leiderschapsstijl in de afgelopen vijf jaar zou veranderen’. Het onderzoeksrapport van 2014 toont echter aan dat er maar weinig is veranderd in de ‘toon aan de top’[1].
 
Verder blijkt uit het reputatieonderzoek van Bureau Hofkes van 2014 onder topbestuurders dat:

  • Sinds 2009 heeft 60 procent een verandering in leiderschap waargenomen. Hiervan zegt 15 procent dat die verandering negatief is; de toename van extern toezicht, te veel nieuwe regels en de angst voor reputatieschade zou tot meer behoudend en risicomijdend gedrag in de bestuurskamer hebben geleid.
  • De 45 procent die positieve verandering ziet, herkent dit vooral in meer sturing op transparantie, het nemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid en een professionaliseringsslag binnen besluitvorming. Ondanks deze positieve geluiden, merkt 30 procent op dat de veranderingen in de gewenste richting veel te langzaam gaan.
  • Van de ondervraagden geeft 71 procent aan dat bestuurlijke vernieuwing economisch essentieel is voor Nederland. Toch lijkt de ‘sense-of-urgency’ om daar zelf een bijdrage aan te leveren bij een deel van de bestuurders te ontbreken. 37 procent van de bestuurders geeft aan dat het herstel van vertrouwen in bestuurders buiten de invloed sfeer van henzelf ligt. Zij geven aan dat de kritische media, de toename van het woud van regels door externe toezichthouders en de te hoge verwachtingen van het publiek debet is aan het wantrouwen.

Bestuursprofiel passend bij ‘goed bestuur’ volgens topbestuurders

Hoewel het profiel dat bestuurders vinden passen bij ‘goed bestuur’ in de afgelopen vijf jaar nauwelijks veranderde, is er een groot verschil waarneembaar tussen het gewenste profiel en de huidige ervaring in de bestuurskamer. Zo schieten bestuurders tekort op persoonskenmerken als zelfreflectie, innovatie stimuleren, visie hebben, risico’s durven nemen, verbinding maken en doorzettingsvermogen tonen.

De grootse mismatches in gedragskenmerken vindt men persoonlijk overwicht versus gezag vanuit macht/positie, gevolgd door behoudend handelen versus moedig zijn en winstgedrevenheid in plaats van stakeholderwaarde toevoegen. Deze mismatches in de resultaten van 2014 laten zien dat de bestuurlijk elite ontevreden is over de huidige toon aan de top en geven aan dat zij niet in staat zijn zichzelf te vernieuwen.

Het generatie verschil

Het reputatieonderzoek van Bureau Hofkes toont aan dat er drie subgroepen zijn die significante verschillen vertonen in de gewenste persoons- en gedragskenmerken in de bestuurskamer passend bij ‘goed bestuur’. Deze verschillende opvattingen over de juiste tone of voice zijn waarneembaar tussen de generatie X en de babyboomers, tussen non-executive en executive bestuurders en tussen de nieuwe bestuurders en de klassieke bestuurders. Babyboomers, non-executives en de klassieke bestuurder hebben de voorkeur voor behoudend en risicomijdend gedrag. Generatie X, executives en de nieuwe bestuurder kiezen meer voor kenmerken als zelfreflectie, innovatie stimuleren en keuzes gebaseerd op stakeholderwaarde.

Uit de analyse van Bureau Hofkes blijkt dat de behoudende voorkeurstoon van non-executives, babyboomers en klassieke bestuurders momenteel overheersen in de bestuurskamer. Zij zijn in grote mate verantwoordelijk voor de terughoudende en angstige toon, dat zich uit in behoudendheid en risicomijdend gedrag.

“Het verschil in perceptie van wat non-executives en executives verstaan onder ‘goed bestuur’ is opvallend.”, aldus onderzoeker Mildred Hofkes. “Om innovatie en economische vooruitgang in Nederland te stimuleren, moet er volgens de bestuurders juist een nieuw type leider opstaan die gedreven wordt door menselijke waarden. Het is alleen wel de vraag hoeveel ruimte die nieuwe bestuurders krijgen in de bestuurskamer”.

  • Einde bericht –

Over Bureau Hofkes Reputatiemanagement

Bureau Hofkes Reputatiemanagement (BHRM) is een onafhankelijk onderzoeks- en adviesbureau, gevestigd in de historische binnenstad van Haarlem. Sinds de oprichting in 2006 is onderzoeksbureau Bureau Hofkes uniek in de implementatie van de Methode Hofkes, waarbij strategisch reputatiemanagement vanuit het stakeholdersperspectief wordt opgebouwd. Hierbij geldt dat strategisch reputatiemanagement als een belangrijk onderdeel wordt gezien van de gehele bedrijfsstrategie en dient te worden aangestuurd vanuit de directie. Deze werkwijze heeft BHRM reeds succesvol toegepast in zowel grote, middelgrote als kleine bedrijven.

Over Het Nationale Reputatieonderzoek 2014 onder de bestuurlijke elite

Het Nationale Reputatieonderzoek 2014 is door middel van een telefonisch interview afgenomen onder tachtig topbestuurders, afkomstig uit de zogenaamde bestuurlijke elite van Nederland. Dit is een groep van circa vierhonderd topbestuurders en commissarissen die met hun beslissingen directe invloed uitoefenen op de Nederlandse maatschappij. De geringe diversiteit aan de top was in 2009 de aanleiding voor het uitvoeren van het eerste reputatieonderzoek. Het rapport van dit jaar vormt een vervolgstudie. Met dit vijfjaarlijks reputatieonderzoek wil BHRM een objectieve en onderbouwde bijdrage leveren aan het maatschappelijke debat over ‘goed bestuur’ en aan het vergroten van de transparantie over de cultuur in de bestuurskamers.

De volgende organisaties hebben het reputatieonderzoek mede mogelijk gemaakt door fondsen te verstrekken/ en of inhoudelijk ondersteuning te bieden:

  • Management kennis en opleidingscentrum de Baak
  • NCD (Nederlandse vereniging van Commissarissen en Directeuren)
  • Communicatieadviesbureau Edelman PR Worldwide
  • Executive Searchbureau Hagoort & Partners / IRC Global Executive Search Partners
  • Platform NieuwBestuur, changemanagement & coaching

Noot voor de redactie

U kunt de synopsis inclusief de reflectie van de kennispartners uit het governance veld bij ons opvragen; kijk ook op: www.bhrm.nl.

! Op deze site treft u ook een korte test aan waarbij u uw eigen bestuursvoorkeur voor een ‘klassieke bestuurder’ of ‘nieuwe bestuurder’ kunt testen.

Voor overige vragen en/of meer informatie, neem contact op met:

  • Suzan Heijne den Bak, Bureau Hofkes Reputatiemanagement
  • Telefoon: 023 – 528 10 40 / 06 – 41 79 86 22
  • E-mail: suzan@bhrm.nl

Indien u zich wilt afmelden voor het ontvangen van persberichten van Bureau Hofkes Reputatiemanagement, stuur dan een e-mail naar suzan@bhrm.nl

[1] De zogenaamde ‘toon aan de top’ is een combinatie van de persoons- en gedragskenmerken van de groep bestuurders binnen de betreffende bestuurskamer.